بررسی ساختار ژنتیک اجداد پدری در منطقه زاگرس ایران و تأثیر این رشته کوه در گردش ژنی و تداخل ژنتیکی جمعیت های منطقه

مقدمه و اهداف: رشته کوه زاگرس مهد تمدن های بزرگ مانند بین النهرین و ایلام بوده و تنوع قومیتی و زبانی رایج در آن نشان از مهاجرت های گوناگون سیاسی و اجتماعی در طول تاریخ دارد. این مطالعه به منظور بررسی نقش رشته کوه های زاگرس در تغییرات جمعیتی و ژنتیکی منطقه با بررسی ساختار چند ریختی ژنتیکی سویه های اجداد پدری انجام شده است.روش کار: تعداد 297 نمونه خون از مردان ساکن در نواحی بومی استان های شمال غرب ایران جمع آوری شد. فراوانی هاپلوگروپ های مختلف کروموزوم y و فاصله ی ژنتیکی (fst) و تنوع ژنی محاسبه شده با استفاده از تکنیک های نوین آماری در جمعیت های ساکن در دو طرف رشته کوه زاگرس مقایسه گردید.نتایج: در این پژوهش، زمان پراکندگی و ورود هاپلوگروپg2-m406  به ایران حدود 8800 سال پیش محاسبه گردید که مقارن با اولین سکونت های انسانی عصر نوسنگی در رشته کوه های زاگرس می باشد. تعدادی از سویه های ژنتیکی منشعب شده از آسیای مرکزی در قسمت شرقی زاگرس  و مرکز ایران به صورت برجسته ای بیش تر از غرب زاگرس می باشد. در نقطه مقابل، سویه ها ی ژنتیکی منتسب به اروپا در جمعیت های قسمت غربی زاگرس  بیش تر مشاهده می شوند. نتیجه‏گیری: نتایج پژوهش ضمن تأیید انتشار و گسترش رو به سمت غرب قبل از عصر کشاورزی از فلات ایران به اروپا از مسیر قفقاز و ترکیه، الگوی قابل تأملی از درخت ژنتیکی جمعیت ها ترسیم نمود، که تأکیدی بر اهمیت مناطق حاصلخیز در شمال ایران برای حرکت ژنتیکی از میان موانع جغرافیایی ایران دارد. نقش ممانعت کنندگی رشته کوه های زاگرس در گردش ژنتیکی از مرزهای غربی و گردش آزاد ژنی داخل ایران نیز در این مطالعه تأیید شد.